ԼՐԱՀՈՍ

լրահոս

Վարազդատ Լալայանը դարձավ ԵԱ-ի կրկնակի ոսկե մեդալակիր

April 21, 2025, 7:35 pm

Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները կրակ են բացել Խնածախ բնակավայրի ուղղությամբ

April 21, 2025, 6:32 pm

Մահացել է Հռոմի Պապ Ֆրանցիսկոսը

April 21, 2025, 6:26 pm

Գարիկ Կարապետյանը Եվրոպայի կրկնակի չեմպիոն է. Մարտիրոսյանը` արծաթե մեդալակիր

April 21, 2025, 2:46 am

Արթուր Դավթյանը ոսկե մեդալ է նվաճել մարմնամարզության աշխարհի գավաթի խաղարկության 5-րդ փուլում

April 19, 2025, 9:54 pm

Ռուսաստանի և Ադրբեջանի հատուկ ծառայությունների համագործակցությունը փոխշահավետ է. Նարիշկին

April 19, 2025, 11:43 am

Վարդան Ղուկասյանը երդմամբ ստանձնեց Գյումրիի քաղաքապետի պաշտոնը

April 19, 2025, 11:25 am

ՌԴ-Ուկրաինա բանակցության հարցով հետաքրքիր տեղեկություններ կան. Վենս

April 19, 2025, 12:04 am

Աննա Ամրոյանը` Եվրոպայի փոխչեմպիոն, Խաչատրյանը դարձավ հրում վարժության արծաթե մեդալակիր

April 18, 2025, 10:22 pm

Առանձնատներ ունեցողների 51 տոկոսի համար գույքահարկը 2026-ին թանկանալու է ամսական 50-300 դրամով. Սիսակ Գաբրիելյան

April 18, 2025, 2:39 pm

K2-18b էկզոմոլորակի վրա կյանքի գոյության հնարավոր նշաններ են գտել

April 18, 2025, 12:03 am

ՍԴ դատավոր Վահե Գրիգորյանը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

April 17, 2025, 6:37 pm

ՌԴ-ի և Բելառուսի դեսպանները չեն հրավիրվել Բունդեսթագում կայանալիք միջոցառմանը՝ նվիրված Երկրորդ աշխարհամարտի ավարտին

April 17, 2025, 6:18 pm

Նախկինում Երևանի քաղաքապետ և Կենտրոն համայնքի ղեկավար հանդիսացած անձն ապօրինի ձեռք է բերել և օրինականացրել շուրջ 3 տասնյակ գույք

April 16, 2025, 11:33 pm

ՌԴ-ը դիմել է ԱՄՆ-ին իր սառեցված ակտիվների մի մասով Boeing ինքնաթիռներ գնելու թույլտվության խնդրանքով. Bloomberg

April 16, 2025, 11:27 pm

Լոս Անջելեսի շրջանում ապրիլի 24-ը Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օր է հռչակվել

April 16, 2025, 6:30 pm

radar.am «Ալիևը ձգձգում է, որպեսզի կարողանա իր ստորագրությունը հնարավորինս թանկ վաճառել». Միքայել Հայրապետյան

April 16, 2025, 11:21 am

ՀՀ ԱԽ քարտուղարն ու Պաշտպանության հարցերով եվրոպական հանձնակատարը քննարկել են ռազմաարդյունաբերության ոլորտում համագործակցության հեռանկարները

April 15, 2025, 9:00 pm

Մխիթարյանը խոսել է կարիերայի հնարավոր ավարտի մասին

April 15, 2025, 8:53 pm

«Եվրանեսթ» ԽՎ համանախագահը բարձր է գնահատել Հայաստանի ժողովրդավարական առաջընթացը

April 15, 2025, 8:45 pm

Ալեքսանդրա Գրիգորյանը` Եվրոպայի առաջնության փոխչեմպիոն

April 14, 2025, 7:17 pm

ՀՀ-ում ԵՄ առաքելությունը պետք է ընդլայնվի սահմանային լարվածությունը վերահսկելու և զսպելու համար. Ժան-Նոել Բարո

April 14, 2025, 3:25 pm

Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները կրակ են բացել Խնածախ բնակավայրի ուղղությամբ

April 14, 2025, 1:00 pm

Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանությունը հորդորում է խրախուսել ԱՄՆ-ում ապօրինի գտնվող անձանց հեռանալը երկրից

April 13, 2025, 10:48 pm

Մալխաս Ամոյանը՝ ըմբշամարտի Եվրոպայի քառակի չեմպիոն

April 12, 2025, 10:03 pm

Հայտնի են Իրան-ԱՄՆ անուղղակի բանակցություններից որոշ մանրամասներ

April 12, 2025, 7:50 pm

Արթուր Ալեքսանյանը հաղթեց Իտալիայի ներկայացուցչին և դուրս եկավ կիսաեզրափակիչ

April 12, 2025, 5:53 pm

ԵԽԽՎ նախագահն ընդգրկվել է Բաքվի սև ցուցակում. Ադրբեջանի ԱԳՆ

April 12, 2025, 1:00 pm

Ըմբիշ Արթուր Ալեքսանյանը սեղմման ուժի համաշխարհային ռեկորդ է սահմանել

April 11, 2025, 10:56 pm

Լոնդոնը պատրաստվում է հինգ տարի ժամկետով զորքեր տեղակայել Ուկրաինայում. The Telegraph

April 11, 2025, 9:49 pm

Ո՞ւր են տանում ԱԱԾ «անհետացած» նյութերի հետքերը. Մոսկվայի պատասխանը թավշյա հեղափոխությա՞նը

May 14, 2019, 4:01 pm

3933

Ցանկացած երկրում հատուկ ծառայությունների նյութերի անհետացումը կարող էր տևական քաղաքական սկանդալի պատճառ դառնալ։ Երբ անցած շաբաթ տեղի ունեցած ասուլիսում Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակեց սենսացիոն այդ լուրը, հասարակության ու քաղաքական ուժերի առաջին արձագանքները շոկային էին։ Սակայն մենք՝ որպես հասարակություն, ըստ ամենայնի դեռ հեռու ենք կայացած լինելուց ու շատ արագ «մարսեցինք» լսվածը, ու ընդամենը մի քանի օրվա ընթացքում սկանդալային լուրը մոռացության մատնվեց լրահոսի այլ իրադարձությունների ստվերում։ 

Մինչդեռ հասարակության ու քաղաքական ուժերի խնդիրն է հետամուտ լինել, որպեսզի ԱԱԾ անհետացած նյութերի պատմությունը դառնա լուրջ ուսումնասիրության առարկա՝ դրանից բխող քաղաքական ու իրավական հետևանքներով։ 

Երեկ այս թեմայով խիստ ուշագրավ հայտարարություն է արել ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը։ Նա անդրադարձել է ԱԱԾ նյութերի ոչնչացման վերաբերյալ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ներկայացված տեղեկությանը՝ նկատելով, որ փաստաթղթերի կորուստը հատուկ ծառայություններից շատ արտառոց դեպք է։ Քոչարյանը նշել է, որ այդպիսի դեպք եղել է նաև 1990-ական թվականներին, սակայն ինքը վստահ է, որ այս գործընթացն անհետևանք չի մնա։ 

Ըստ տարածված կարծիքի՝ Հայաստանում ՀՀՇ-ի իշխանության գալուց հետո անհետացել էին, այսպես կոչված, ԿԳԲ-ի գործակալական գործերը։ 

Ակնհայտորեն այդ անհետացման հետևում կանգնած էր Մոսկվան, ու նրա նպատակներն առավել քան թափանցիկ էին։ Մի կողմից՝ դա նշան էր, որ Մոսկվան շարունակում է վերահսկել Հայաստանի հատուկ ծառայությունների գործողությունները, մյուս կողմից՝ նման քայլը հնարավորություն չստեղծեց, որպեսզի կոմունիստական իշխանության տապալումից հետո Հայաստանում տեղի ունենա լյուստրացիա՝ Մերձբալթյան երկրների օրինակով։ Սա ինքնին ենթադրում է, որ Մոսկվան՝ նույնիսկ ԽՍՀՄ փլուզումից հետո, Հայաստանում կարողացել է վերահսկել մեծաթիվ մարդկանց վարքագիծ ու ազդել Հայաստանի նորանկախ պետության քաղաքականության վրա։ 
 

Ասում են՝ Հայաստանի իշխանություններին հաջողվել է 90-ականների կեսերին Հայաստանի հատուկ ծառայությունները դուրս բերել Մոսկվայի ազդեցությունից։ Նման վարկածն, իհարկե, ունի արժանահավատություն, սակայն առնվազն վիճահարույց է, հակառակ դեպքում անբացատրելի է, թե անցած տարի ԱԱԾ-ից ինչպես կարող էին դարձյալ անհետանալ նյութեր։ 

Իհարկե, շատ հեշտ է ամեն բան բարդել նախկին քրեաօլիգարխիկ համակարգի վրա ու վերջակետ դնել խորհրդավոր այս պատմությանը, սակայն մեր կարծիքով՝ դա կլինի կիսաբացահայտում, այլ խոսքով՝ մենք դարձյալ մինչև վերջ չենք կարողանա բացահայտել իրականությունը։ ԱԱԾ նյութերի անհետացման համար նախկին իշխանություններն ունեն պատասխանատվության առյուծի բաժինը, ու դա աքսիոմատիկ ճշմարտություն է, սակայն Հայաստանում, ընդհանուր գնահատմամբ, առնվազն 1999-ի հոկտեմբերի 27-ի ոճրագործությունից հետո գործել է ռուսական վասալության ռեժիմ, ու գրեթե ակնհայտ է, որ նյութերի «խորհրդավոր անհետացման» հետքերը կարող են տանել Մոսկվա։ Այլ խոսքով՝ սա եղել է Մոսկվայի պատասխանը թավշյա հեղափոխությանը։ 

Անդրանիկ Քոչարյանի բերած համեմատությունն ավելի իրական է դարձնում այս վարկածի հնարավորությունը։ Սարսափելի է պատկերացնել, որ պետականության գրեթե երեսուն տարիների ընթացքում Հայաստանը փաստորեն չի կարողացել հասնել ինքնիշխանության այնպիսի մակարդակի, որ պետական համակարգն ու հատուկ ծառայությունները զերծ պահի նման ոտնձգություններից, որոնք չեն կարող ունենալ միայն ներքաղաքական ենթատեքստ։ Դա հետևանք է այն բանի, որ ԱԱԾ-ում 90-ականներին արձանագրված «անհետացման» հետևանքով Հայաստանի քաղաքական համակարգը շարունակել է վերահսկելի մնալ ռուսական հատուկ ծառայությունների կողմից, ու շատ տրամաբանական է ենթադրել, որ ԱԱԾ նյութերի անցած տարվա «անհետացումը» նույն նպատակն ունի՝ հեղափոխությունից հետո կանխել Հայաստանում ռուսական վասալության ռեժիմի ապամոնտաժման գործընթացը։ 

Եթե Հայաստանի իշխանություններն ու հասարակությունը հետամուտ չլինեն այս սկանդալի բացահայտմանը, ապա Հայաստանը կշարունակի մնալ ռուսական չուլան, որովհետև մեծ հավանականությամբ «անհետացած» նյութերն ըստ ամենայնի հենց Հայաստանի ռուսական վասալության կենդանի ապացույցներն են։ 

Պատահական չէ, որ այս օրերին Հայաստանում լյուստրացիա է իրականացնում ոչ թե մեր իշխանությունը, այլ Մոսկվան՝ բացահայտելով «սորոսականներին»։

Նյութի աղբյուր. Առաջին լրատվական

Մեկնաբանություններ

Մեկնաբանությունները դիտելու և ավելացնելու համար մուտք գործեք համակարգ

Hima.am -ը անվճար հայտարաությունների հարթակ է Հայաստանում, հեշտ արագ գրանցում և հրապարակում։

Գրանցվել Հիմա